Alterowanie dominant to jeden z pierwszorzędnych sposobów na urozmaicenie naszych improwizacji, zarówno na tle melodycznym, jak i harmonicznym. Pomimo tego, iż jego wnikliwe rozpracowanie wymaga solidnych podstaw teoretycznych, pierwsze kroki możemy postawić bazując na prostych rozwiązaniach i skrótach myślowych.
Po obejrzeniu tego filmu będziesz wiedzieć
- Jak rozwiązuje się napięcie, które wytwarza dominanta septymowa
- Co to jest alterowanie i do czego służą alteracje
- Jak znaleźć alteracje wokół akordów, które już znasz
- Jak łączyć alteracje w jednym akordzie
- Jak włączyć dźwięki alterowane do swoich improwizacji
- Co oznacza termin interpretowanie harmonii i jak możesz to wykorzystać
- Jak złapać akord alterowany i jak dodać dźwięki alterowane do schematu skali, którą już znasz
Zapraszam do oglądania i komentowania!
Co zapamiętać?
- Alteracja to chromatyczne podwyższenie lub obniżenie dźwięku właściwego dla skali
- W dominancie alterujemy kwintę lub nonę
Uwaga! Często kwintę obniżoną określamy jako kwartę podwyższoną, a kwintę podwyższoną, jako sekstę obniżoną, jednak dywagacje na ten temat wychodzą poza granice “braku zbędnej teorii”, jaki założyłem tworząc ten materiał. Są to jednak różnice czysto teoretyczne (choć wciąż bardzo ważne), bowiem brzmieniowo dźwięki te są takie same.
- Alteracje można ze sobą dowolnie łączyć, kierując się przy tym brzmieniem powstałego akordu
- Wiedza o możliwości modyfikowania akordów np. poprzez alterowanie niektórych składników, umożliwia nam interpretowanie harmonii – dzięki temu tę samą progresję akordów można zagrać na wiele unikalnych sposobów
- W improwizacji dźwięki alterowane możesz traktować jako przejściowe lub w eksponować je w odważniejszy sposób, np. zatrzymując się na nich.
- Wyczucia w wykorzystaniu alteracji uczymy się przez eksperymentowanie z tymi dźwiękami podczas improwizacji
Materiały
Skala G miksolidyjska wzbogacona o alteracje (dźwięki czerwone), dodatkowo uzupełniona o dźwięk Ab na VI progu struny D4, którego zabrakło na filmie (dzięki Adam!).
Schematy akordów w tym jeden, którego zabrakło na filmiku (w 3:23 omyłkowo wstawiłem dwukrotnie ten sam diagram)
Pamiętaj, że te same schematy akordów możesz spotkać pod inną nazwą. Na przykład G7b5 (czyli G7 z obniżoną kwintą), częściej zapisuje się jako G7#11 (czyli G7 z podwyższoną kwartą). Wówczas dźwięk Db określamy jego enharmonicznym odpowiednikiem – C#. Więcej na ten temat w serii o wykładów o teorii muzyki.
Podsumowanie
Jeśli ten materiał Ci się podobał i chętnie zobaczyłbyś więcej treści poruszających bardziej zaawansowaną tematykę, koniecznie daj o tym znać w komentarzu. Osobiście chętnie poruszę takie kwestie, o ile są osoby, które na to czekają. Tak czy inaczej życzę powodzenia w eksplorowaniu nowych dźwięków 🙂
Cześć Szymon. Z uwagą jak i zainteresowaniem prześledziłem materiał i zacząłem grać ten drugi motyw z najmłodszym synem(10-cio latek), towarzyszącym mi na basie. Tak więc dzięki Tobie zaczęliśmy grać wspólnie jazz 🙂
W związku z tym mam prośbę: czy mógłbyś zaproponować jazzową “swingującą” linie basu opartą na ćwierćnutach?
Drugie pytanie: Gdy w podkładzie grany jest tylko jeden dowolny akord (np C), czy można zagrać improwizację opierającą się o wynikające z siebie dominanty? Np C->G->D->A->E->H itd. Nasuwa się pytanie jak wyglądało by to w Cm. Czy mógłbyś zrobić o tym materiał? Z góry dziękuje za odpowiedź
Cześć Szymon! Super Materiał, mam jednak małe pytanko na ten temat. 😉
Czy podczas grania jazzu, jeśli akord nie jest grany w 2 5 1, ani nie ma żadnej ,,widocznej” funkcji, na przykład w C dur jest D7, które nie jest dominantą wtrąconą, to czy po takim D7 należy improwizować D miksolidyjską? Czy myśleś w takich momentach tak zwanymi ,,Scale chordami”? Czyli myśleć skalą zbudowaną na tym akordzie?
Bardzo dobre pytanie. W przytoczonym przez Ciebie przykładzie ważny jest nie tyle sam D7, ale akord jaki następuje PO nim. Logika podpowiada, że jest to zapewne Gm – wówczas lepiej sprawdzi się skala dominantowa która pokazuje alteracje kwinty i/lub nony 🙂 Jak najbardziej polecam myśleć w trybie skala/akord, bo prawda jest taka, że na pewnej płaszczyźnie zrozumienia, skala i akord to pojęcia tożsame. Z różnicą taką, że mówiąc skala myślimy melodycznie, a akord – harmonicznie.
Witam.
Świetnie wytłumaczone, Znowu wiem trochę więcej, Teraz czas zacząć stosować nową wiedzę Dziękuję – pozdrawiam.
Powodzenia Leszku! Również pozdrawiam!
Świetny film Szymon! Mam nadzieję, że będą jeszcze materiały o tego typu teorii 🙂
Dodam jeszcze, że Twoje ,,Pieski małe dwa” są 100 razy lepsze niż moja improwizacja 😀
Postaram się zaplanować jeszcze coś podobnego. Dzięki za komentarz i miłe słowa Szczepan 🙂
Poruszyłeś w ciekawy, przemyślany sposób temat alteracji pokazując w przystępny sposób i na prostym przykładzie na czym polega i jak zastosować można ja w praktyce. Super… Jak najbardziej powinno być więcej takich filmów, przybliżających teorię muzyki w praktyce. Wielkie dzięki Szymon czekam na następny film :))
Serdeczne dzięki za słowa uznania. Taki mam plan – odczarowywać rzeczy, o których na ogół myślimy jak o czymś nieosiągalnym 🙂
Cześć Szymon, jak zwykle świetny materiał, jednak mam małe pytanko -dlaczego w tych ,,możliwościach alteracji” skali miksolidyjskiej były wszystkie ,,progi gitary” (chodzi mi o to że nie ważne czy C# czy Db, czy kwarta zwiększona czy kwinta zmniejszona) oprócz dźwięku f# czy Gb? nie może być septyma wielka, ( w skali miksolidyjskiej zwiększona) albo pryma zmniejszona?
Z góry dzięki 🙂
Hej Michał, dzięki za komentarz. Z zasady nie alterujemy dźwięków prowadzących tj. tercji i septymy. To one w największej mierze świadczą o akordzie i ich ruszanie nie ma sensu. Podobnie z prymą, która niejako ustala nam wszelkie zależności i jej przesunięcie zrobiłoby niezły bałagan. Gdybyś chciał “zwiększyć” septymę w skali miksolidyjskiej (uzyskując w ten sposób jońską) to septyma nazywałaby się “wielką”. Określenie zwiększony/zmniejszony stosujemy do interwałów, których nie możemy opisać w domyślny sposób (czysty, mały, wielki). Idąc tym tropem, mówiąc septyma zwiększona miałbyś na myśli interwał w odległości 12 półtonów, a więc enharmoniczny odpowiednik prymy/oktawy 🙂 Kolejny odcinek teorii dla… Czytaj więcej »
Załamałem się. Uświadomiłeś mi, że chyba tylko gra przy ognisku i to także tylko ta prosta mi pozostała 🙂 Przez przypadek szukając wiadomości o grze na gitarze, odnalazłem Twoją stronę. Ciekawa i pouczająca. Może gdy znajdę w sobie sporo sił i dopadnie mnie wena, nauczę się cokolwiek 🙂 Pozdrawiam. PS. Przepraszam, że tutaj piszę, ale ta lekcja była tą ostatnią z którą się zapoznałem.
Hej Marek, alterowanie dominant to już dość zaawansowany temat. Powolutku, małymi krokami i dojdziesz do tego swoim tempem 🙂 Dzięki za miłe słowa i również pozdrawiam!
Dzięki Szymon za fajną lekcję, dowiedziałem się czegoś, o czym dotąd miałem mgliste pojęcie ponieważ profesor na wydziale instrumentalnym uczył nas gitary od zupełnie innej strony 🙂
Bardzo proszę o więcej tego typu tematów 🙂
Dzięki za miłe słowa Grzesiu. Ty z klasyki, jak rozumiem? 🙂
Dziękuję bardzo Szymon, wiedza przekazywana przez Ciebie jest bezcenna.
Jestem Twoim kibicem od niedawna ale zostanę na długo.
Pozdrawiam!
Piotr
Serdeczne dzięki za komentarz i miłe słowa Piotr! 🙂
O alterowaniu słyszałem już nieco, ale nie mogłem tego pojąć. Twój krótki film zgładził moją niewiedzę. Proszę o więcej. Bardzo to dobre i oświecające.
Serdeczne dzięki za komentarz i miłe słowa. Cieszę się, że mogłem pomóc 🙂
Witam, jak zwykle świetny materiał i ciekawe rzeczy ale schemat akordu G7b5 chyba jest taki sam jak G7#5 o ile mnie wzrok nie myli,
pozdrawiam – jacek
Masz rację. Omyłkowo wstawiłem dwa razy ten sam diagram. Poprawię to dodając właściwe diagramy tutaj – na blogu. Dzięki za czujność Jacku 🙂
Cześć Szymon!Cieszę się z tego odcinka, bo jestem od dłuższego czasu w zastoju jeśli chodzi o improwizację. Zamknąłem się w szablonie pentatoniki i skal. Brakuje mi tego jazzowego smaku. Moja gra w big bandzie wymaga ode mnie głównie gry w sekcji rytmicznej – co mi idzie, ale gdy jest ten moment na grę solową to moje solówki są po prostu po pierwszym chorusie nudne 🙁 Dzięki wielkie za to co robisz. Niesamowite jest to, że wiele maili od osób, które subskrybuje omijam z braku czasu, lub otwieram z powodu ciekawego tytułu, a później po przeczytaniu okazują się zwykłymi “clickbaitami”. Maile… Czytaj więcej »
Cześć Denis!
Bardzo cieszy mnie Twój komentarz, bo to niesamowite, że są ludzie, z którymi w takim stopniu dzielę przekonania i poglądy. Na tym mi zależy – żeby mówić o gitarze na swój własny sposób, pracując przy tym nad szczerością i autentycznością, którą czasem łatwo zagubić siedząc i gadając samemu do kamery. Podobnie zresztą z wiadomościami, do których zawsze zasiadam w pierwszej kolejności po zamknięciu artykułu 🙂
Pozdrawiam Cię serdecznie i mam nadzieję, że zobaczymy się jeszcze w komentarzach lub na grupie 🙂 Sz
Cześć Szymon i reszta ! Bardzo się ucieszyłem, że pojawiła się nowa “lekcja”.
Troszkę dla mnie zabrzmiało na początku jak jakaś magia filozoficzna, ale po zobaczeniu całej lekcji, podskórnie czuję, że wiem o co biega….zobaczymy jednak , co będzie z próbą wdrożenia, sam już jestem ciekaw.
Co do ćwiczeń chromatycznych, to tak jak napisał kolega Robert, nie można się nimi “zajechać”, stosuję je jako swego rodzaju, lekko wydłużoną rozgrzewkę.
Czekam , co nowego przygotujesz na następny raz….
Pozdrowienia ze śląska
Artur
Dzięki za komentarz Artur – cieszę się, że nie zraziła się pozorna złożoność tematu. Mam nadzieję, że uda Ci się wprowadzić ją w praktykę. No i nie zrażaj się, bo na początku nie zawsze brzmi to zachęcająco 🙂
Jestem zawziętym zwolennikiem równania w górę – w tym przypadku do Ciebie. Domagam się wręcz, kolejnych flmów w tym stylu 🙂 Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Zawstydzasz Waldek 😉 dzięki za miłe słowa, również pozdrawiam!
Cześć Szymon,co do pogody się mylisz, na mazurach super, w dzeń -5 , w nocy -12, czyli polski biegun.Fajnie że wróciłeś na blog, choć domyślam się że zajęć ci nie braknie. Z materialem jak zwykle trafiłeś, chociaż ostatnio ćwiczyłem technikę,to jak zauważyłeś nie można się nią zajechać,poprostu wytrwale ćwiczyć. Film rozumiem, zwiększone czy zmniejszone akordy trafiają się,a jeśli chodzi o improwizację, to ważny punkt alteracja dźwięków, tak myślę. Dlatego poćwiczę sobie , ogólnie chcę poprawić również teorię. Takie filmy na pewno są przydatne jeżeli chce się poprawić grę,dlatego dzęki za pracę, muszę się pochwalić, coraz lepiej poruszam się po gryfie… Czytaj więcej »
Dzięki za komentarz Robert. Fajnie wiedzieć, że robisz postępy. O teorii będzie jeszcze na pewno, jednak głównie w podstawowym wymiarze 🙂