Być może wiesz już jak wygląda na gitarze gama C-dur. Jeśli nie to koniecznie musisz to nadrobić, bo znać ją, choćby w najprostszym układzie, po prostu wypada. I to bez względu na to jak długo grasz i jakie masz cele związane z gitarą. Warto również wiedzieć, jaką pełni rolę w kontekście skal modalnych oraz jak wiedzę tę możemy wykorzystać w improwizacji i tworzeniu własnych kompozycji.
Skala, czy gama
Zacznijmy naprawdę od podstaw. Wiele osób stosuje pojęcia skala i gama wymiennie. Dzieje się to głównie za sprawą tego, że w języku angielskim te dwa pojęcia są traktowane jako tożsame. Mimo to warto znać i rozumieć różnicę, bo ta rozjaśnia sprawę, szczególnie w kontekście gry na gitarze.
Skala to schemat odległości dźwięków. Sama w sobie nie mówi nic o tym JAKIE dźwięki grać. Mówi natomiast o ich następstwie. Z niej wiemy na przykład, że kolejny dźwięk będzie oddalony od bieżącego o dwa progi (czyli jeden ton). Nie mówimy natomiast o konkretnych dźwiękach.
Gama to udźwiękowiona skala i powstaje wtedy kiedy schemat, który znamy jako skala, przyłożymy do jakiejś konkretnej sytuacji dźwiękowej. Posługując się tym samym, powyższym przykładem – jeśli jako pierwszy dźwięk wybierzemy C, a ze skali wiemy, że kolejny jest oddalony o dwa progi… kolejnym dźwiękiem będzie D.
Skala to schemat odległości dźwięków, a dla nas gitarzystów także wzór układu palców. O gamie mówimy gdy ów schemat układamy od konkretnego dźwięku.
Do rzeczy – “jak wygląda gama C-dur na gitarze?”
Bardzo dobre pytanie!
Gitara, wbrew powszechnym opiniom, nie jest łatwym instrumentem. Chociażby dlatego, że brzmiące C razkreślne znajdziemy w 5 miejscach. W połączeniu z możliwością zagrania go różnymi układami palców, daje to niekończenie wiele możliwości zlokalizowania szukanych dźwięków. Mówiąc “po ludzku” – gdy pianista ma jedną możliwość zagrania gamy C dur w konkretnym rejestrze, my mamy kilka, jeśli nie kilkanaście.
Na szczęście dziesiątki pokoleń gitarzystów, zostawiły nam w spadku konkretne schematy i opalcowania, które po prostu działają, a dziś uznawane są za standard i totalny fundament techniki gitarowej. O tym, jak je wykorzystać, dowiesz się z artykułu o technicznym zastosowaniu skal, a tym razem skupimy się konkretnie na gamie C-dur.
Powyższe schematy gamy C dur należą do popularnej metody CAGED, o której w przyszłości napiszę więcej (i to nie w superlatywach). Na teraz dodam, że choć jest to dobry sposób na początek i z pewnością warto go poznać, docelowo istnieje skuteczniejsza metoda, która w dużo lepszy sposób obrazuje wszelkie zabiegi harmoniczne i teoretyczne.
Domyślasz się jaka to metoda? Napisz w komentarzu. Z pośród dobrych odpowiedzi, 3 października 2016 wylosuję osobę której wyślę mały prezent.
Jak to się ma do skal modalnych?
Bardzo. Co więcej już jedną poznałeś, bowiem schemat skali durowej znamy również pod nazwą skala jońska. A ta jest pierwszym stopniem skal modalnych, znanych również jako kościelne.
Dlaczego warto je znać?
Bo można nimi wytłumaczyć zdecydowaną większość współczesnej muzyki rozrywkowej. Bo można nimi improwizować, wydobywając przy tym różne kolory brzmieniowe, bo można z ich pomocą urozmaicać akordy. I wiele, wiele innych.
Co z tym zrobić
Chciałbym abyś po przeczytaniu tego artykułu wiedział, czym gama c-dur różni się od skali durowej. Powinieneś również zapamiętać, że schemat skali durowej nazywamy również skalą jońską, a ta należy do rodziny skal modalnych, którymi zajmiemy się niedługo. A przede wszystkim… Wyćwicz powyższy schemat, aby swobodnie się nim posługiwać.
Jeśli masz jakieś pytania lub coś jest niejasne – napisz komentarz. A jeśli wszystko okazało się zrozumiałe, również daj mi znać. Pozytywne wieści z Waszej strony najszybciej zmotywują mnie do kontynuowania serii oraz tworzenia innych, nowych treści. Dzięki!
Kompletnie nie rozumiem jak grać ta gamę. Przecież ona nie brzmi w odpowiednim układzie dźwięków, gdzie kolejno powinno się grać cdefgahc. Nie prawda?
[…] + 여기에 자세히 보기 […]
[…] Read More […]
Skale modalne durowe od C. Lidyjska C D E F# G A B C Jońska C D E F G A B C Mixolidyjska C D E F G A Bb C Skale modalne mollowe od C. Dorycka C D Eb F G A Bb C Eolska C D Eb F G Ab Bb C Frygijska C Db Eb F G Ab Bb C Skala Zmniejszona Lokrycka C Db Eb F Gb Ab Bb C Bb=A# Teraz zagrajcie sobie prostą melodię np. Stary niedźwiedź….. w C dur (jońska) C E E E / F D / C / E G… Czytaj więcej »
Dziękuje Szymon za szybką i konkretną odpowiedź, choć pytań jako początkujący mam już naprawdę sporo ale powiedziałem sobie , że skupiam się na skalach modalnych żeby ograniczyć wiedzę i żeby się natłokiem materiałów nie zasypać bo mogło by to spowodować odwrotny skutek. Dziękuje za te schematy w tonacji f – dur ale mam jeszcze “jedno w tym temacie pytanie” mianowicie jeśli wezmę sobie pierwszy schemat f major (jońska) w innej tonacji F#,G,G#,A,A# i tak dalej lub zagram go po prostu od 2, 3,4, czy też któregoś dalej wysuniętego progu to czy dalej będzie to Skala jońska ? a jeśli chodzi… Czytaj więcej »
Wiem, że temat jest już pewnie przedawniony, ale dopiero zwróciłem uwagę na Twój wpis. Technicznie rzecz biorąc skala to tylko schemat odległościowy. Gdy przykładamy go do konkretnych dźwięków, mówimy już o gamie. Tak naprawdę to tylko formalności, bo w praktyce to pojęcia wykorzystywane są wymiennie. Zatem tak – Jeśli ten sam schemat zaczniesz od dowolnego z wymienionych (i niewymienionych) dźwięków to wciąż będzie to skala jońska 🙂
Cześć
Dziękuje za odpisanie mimo tak odległego czasu jak to się mówi lepiej późno niż wcale. W tym temacie zdążyłem już odpowiedzieć sobie na pytania dotyczące skal modalnych a twoja odpowiedź tylko to potwierdziła.
pozdrawiam
Super artykuł, ale ponieważ moja droga nauki gry na gitarze jest stosunkowo niedługa mam mnóstwo pytań. Poruszyłeś temat który mnie nurtuje od jakiegoś czasu kolega Tomek poniżej częściowo na niego odpowiedział, miałem chwile nauczyciela z którym niestety zakończyłem naukę bo musiał się skupić na swojej płycie itp. ale zacząłem z nim skale jońska c – dur od 8 progu na strunie E6 i idę w dół po 3 dźwięki na stronę i zastanawia mnie jedno ponieważ chce się uczyć dalej a schematy jakie znajduje są podobne do twojego użytego powyżej metoda CAGED jak szukać schematów po 3 dźwięki na strunie… Czytaj więcej »
Hej Łukasz, serdeczne dzięki za komentarz. Masz rację – omówienie tych układów jest świetnym pomysłem na artykuł. Nie wiem jednak kiedy uda mi się do niego przysiąść. Dlatego na szybko znalazłem Ci pomocnik z Google.
Tutaj masz komplet schematów w tonacji F-dur (oraz jej kolejnych modusach). Wygląda ok i zajmie Ci czas do czasu aż napiszę o tym tutaj 🙂
http://bit.ly/2iAiiIC
Jeśli chodzi o mały konkurs: nie wiem, czy o to Ci chodzi, ale każdą skalę możemy zagrać grając po 3 dźwięki za strunie. Na strunie basowej e gramy wtedy prymę, sekundę i tercję, na strunie a gramy kwartę, kwintę i sekstę, na stronie d gramy septymę oktawę i nonę itd. W zależności od składników skali zmienia się oczywiście opalcowanie. Ja tak ćwiczę skale, dla mnie jest to bardziej logiczne i łatwiej mi myśleć o skali jako o zbiorze konkretnych składników, które wiem, gdzie się zawsze znajdują dzięki temu układowi.
Świetnie Tomek! Dokładnie o to mi chodziło 🙂 układy 5-progowe, czyli właśnie po 3 dźwięki na strunę, najlepiej odzwierciedlają harmonię i bardzo upraszczają granie po bardziej złożonych harmoniach. Wyślij mi adres do wysyłki na szymon@guitarway.pl 🙂
Prosze mi to wyjasnic jeszcze raz.
Korzystam sobie ze sciagawki http://jguitar.com/scale/A/… I mam game C i do niej skale modlane CDEFGAH i game D i do niej skale modalne CDEFGAH itd. ALE wszystkie skale modalne z gamy C zafalszuja jezeli np tonacja utworu jest w F. Wiec po co jest skala modalna np F lidyjska skoro ona zafalszuje w tonacji F utworu jezeli nie zagram tej skali modalnej F lidyjskiej w tonacji F.
Moze inaczej. Gram sobie ze sciagawki.http://jguitar.com/scale/A/Minor%2…
Jest gama C i na tym C skale modalne CDEFGAH, i jest tez gama D i skale modalne CDEFGAH i gama E i skale modalne CDEFGAH i TERAZ wszystkie skale modalne gamy C beda falszowac jesli bede grac w tonacji D albo jakiejkolwiek innej. Wiec po co one sa?
Nie no nie moge pojac jednej rzeczy jeszcze raz…
Mam sobie skale modalne. jak gram skale od dzwieku C to jest jonska, jak od D to dorycka itd.. Ale jak ogrywam skale dorycka w tonacji C a podklad leci w D to sa falsze wiadomo…Wiec musze zagrac D Dorycka a nie C dorycka wiec wychodzi na to ze po co sa skale odalne CDEFGAH skoro nie zagram skali E na gamie C jezeli podklad nie bedzie lecial w C… OMG
Adrian, nie do końca rozumiem, ale spróbuję. Skale modalne nie służą z założenia upraszczaniu myślenia, choć można je tak traktować. Myślisz od złej strony. Spróbuj tak: chcę zagrać w C-dur skalę, która zaczyna się od dźwięku E i pokrywa się dźwiękowo z C durem. Czy w skali C-dur jest dźwięk E? Jest, na trzecim stopniu. Jaka skala jest na trzecim stopniu? Frygijska. Sprawdzamy. Czym się charakteryzuje frygijska? Małą noną (sekundą) i sekstą. Czy skala o dźwiękach E F G A H C D ma te składniki? Ma – F i C. Czy ma dwa które czynią ją mollową – małą… Czytaj więcej »
jeszcze inaczej.. ale dziekuje za wytlumaczenie innego tematu :p
Chodzi mi o to:
Korzystam sobie ze sciagawki
http://jguitar.com/scale/A/… I mam game C i do niej
skale modlane CDEFGAH i game D i do niej skale modalne CDEFGAH itd. ALE
wszystkie skale modalne z gamy C zafalszuja jezeli np tonacja utworu
jest w F. Wiec po co jest skala modalna np F lidyjska skoro ona
zafalszuje w tonacji F utworu jezeli nie zagram tej skali modalnej F
lidyjskiej w tonacji F
Juz wiem o co chodzi dzieki 🙂
Chodzi o to, zeby ogarnac ktore dzwieki ze skali skladaja sie na game i to stosowac? Nie trzeba sie przez to ich na pamiec uczyc
Niestety 🙂
Chodzi Ci może o metodę trójkątów? 😉
A co konkretnie masz na myśli, poprzez metodę trójkątów? 🙂
(podpowiem, że mnie chodzi konkretnie o sam układ palców)
Fainy temat dobrze żebyś go wytłumaczył w jakimś filmiku z chęcią zobaczę dopiero od 1,5 roku się uczę zaczęłam ogrywać skalę dorycką i eolską góra dół i trochę zagrywek w podkładach jakoś się lepi ale z chęcią bym poszedł do przodu ..
Koniecznie musisz zająć się pozostałymi skalami modalnymi! I zerknij też na ostatni wpis 🙂 piszę w nim, jak zabrać się za naukę kolejnych skal https://guitarway.pl/7-spraw…